Aran gestionarà eth 100% dera taxa toristica que se requècte ena Val

"An estat de besonh 10 ans, a despiech qu'era Lei d'Aran mercaue un termini maxim de 3 ans, entà qu'aquesta negociacion age esdevengut una realitat". Damb aguestes paraules s'a referit era síndica d'Aran, Maria Vergés, ar anonci d'ua noticia tant demorada coma reivindicada coma ei era obtencion d'un nau Sistèma de Finançament Especific e Singular que eth Conselh Generau e era Generalitat de Catalonha s'an plaçat a signar pendent eth prumèr trimèstre de 2026.

Vergés ac a anonciat ena sua compareishença annau en Parlament de Catalonha, a on tanben a auançat ua des caracteristiques mès importantes d'aguest finançament singular.

Maugrat que ja s'auie explicitat que era Generalitat e eth Conselh negociauen era gestion dirècta de bèri uns des tributs e taxes requectades en Catalonha, aué s'a concretat qu'Aran disposarà deth 100% dera taxa toristica requectada en sòn territòri.

En paraules de Vergés:

Ena actualitat, eth 70% dera taxa toristica ja demoraue en Aran. Un 50% ei requectat pes ajuntaments, deth temps qu'un 20% ère transferit pera Generalitat ath Conselh Generau.

Ara, era maxima institucion aranesa arreceberà eth 50% dera taxa, de sòrta que toti es recorsi que genère era taxa toristica demoraràn ena Val d'Aran.

"Ei un increment significatiu que melhorarà era autonomia financèra deth Conselh", a manifestat eth conselhèr dera Presidéncia deth Govern catalan, Albert Dalmau, pendent eth sòn torn de paraula.

Eth conselhèr a explicat qu'eth conjunt dera taxa toristica, damb donades corresponentes ath 2024, "represente mès de 800.000 èuros, des que 407.456 actuauments son geridi pes ajuntaments e ara ne seràn peth Conselh Generau d'Aran".

Dalmau tanben a dit qu'ara se harà en forma de transferéncia, que ei er acòrd ath que s'arribaue en darrèr Consell de Govern, mès er objectiu ei "hèr ua modificacion dera lei pr'amor qu'aguesta corresponsabilitat fiscau sigue assumida ath 100% peth Conselh Generau d'Aran".

Ena pròplèu comission bilaterau Generalitat-Conselh, que se celebrarà eth 11 de deseme en Vielha, s'acabarà de materializar er acòrd en matèria de tributs.

Territori singular e reconeishut

Mès aguest dimèrcles tanben s'a hèt public un aute acòrd, tanben fòrça reivindicat. Ua proposicion de lei signada peth PSC, JUNTS, es Comuns, ERC e era CUP entà per'mor que era Lei de Bases de Regim Locau s'aplique en Aran de forma supletòria, ei a díder, sonque en aqueri casi non previsti pera Lei d'Aran. Ena practica, supausarà qu'eth Conselh Generau deishe d'èster considerat coma ua administracion locau.

Entà hè'c efectiu, era proposicion de lei apòste per incorporar ath tèxte rehonut dera Lei Municipau e de Regim Locau de Catalonha ua naua disposicion addicionau, a on s'especifique que "legislacion locau sonque s'aplicarà en Aran e ath sòn Conselh Generau en abséncia de regulacion especifica".

Era prepausa, que compde damb ua ampla majoria dera cramba, aurie d'amiar-se entà deuant, coma atau reclamen es grops, pera via de lectura unica, que accelerarie eth procès.

"Deputats e deputades, damb aguest gèst an vostés daurida era pòrta tara reparacion d'ua injustícia qu'incidís dirèctaments en benèster des persones dera Val d'Aran e qu'a de poder materializar-se a nivèu estatau, en tot èster Aran er unic territòri singular que non ei reconeishut ena Lei de Bases der Estat", a manifestat era cap der executiu aranés.

Plen monografic

Era d'aué a estat era tresau compareishença annau dera sindica d'Aran en plen deth Parlament de Catalonha, mès tant era volontat de Conselh coma d'ua majoria des partits que conformen era mesa dera cramba catalana ei qu'aguesta comparucion se pogue hèr er an que ven en format de debat monografic, a on es partits poderien interpellar e presentar prepauses de resolucion entà èster votades.

Eth passat mes de junhsèga, eth president dera cramba, Josep Rull, manifestaue en Vielha, era volontat d'impulsar ua reforma deth reglament deth Parlament, entà poder hèr realitat aguesta demana. Maugrat tot, tanben serie de besonh ua modificacion dera Lei d'Aran, qu'eth Conselh Generau tanben reclame amiar entà deuant.