Era Inteligéncia Artificiau ath rescat des lengües minoritàries?

En març de 2026 se compliràn 38 ans de preséncia der aranés enes mejans de comunicacion dera Corporacion Catalana de Mejans Audiovisuaus, ara 3Cat, dempús de 1988 damb eth programa de ràdio Meddia Aranés, -ara Eth maitin d'Aran-, que se mantén ena antena com tanben era desconexion des diuendres en TV3. 

Elisabet Ventura, cap deth departament de servici public de 3Cat, presentaue en I Congrès Internacionau sus Comunicacion, Tecnologia e Lengües Minoritàries es nauetats qu'arribaràn ena plataforma. Eth videojòc Catacraks, ja disponible, e ena primauèra eth programa juvenil de debat Era plaça damb Nuria Juncà e tanben eth nau perfil d'instagram @3CatAran.

Audiéncies en aranés

Er impacte en consum de contenguts en aranés dempús dera estrea dera plataforma 3Cat non s'arture de créisher.

En 2024, se superauen es 400.000 reproduccions, en dirècte e ara carta, de contengut en aranés d'àudio damb eth 3/24 en aranés, Eth maitin d'Aran e eth TN Aran coma mès visti e escotadi. 

Bona acuelhuda 

Eth I Congrès Internacionau sus Comunicacion, Tecnologia e Lengües Minoritàries que se celebraue era semana passada en Vielha coorganitzat pera Universitat Pompeu Fabra, eth Conselh Generau d'Aran e RTVE, a estat un succés. 

En aguest eveniment se dauen a conéisher es experiéncies e politiques comunicatiues desvolopades per lengües considerades minoritàries. 

Era bona acuelhuda e responsa des participaires a hèt que dejà s'age anonciat ua dusau edicion. 

Congrès multilingüe

Eth Congrès compdèc damb dues jornades enes que es comunicacions e presentacions s'amassèren en tres airaus: 

1. · IA e naues tecnologies entara creacion de contenguts audiovisuaus en lengües minoritàries.
2. · Viabilitat de formats periodistics en lengües minoritàries.
3. · Hilats sociaus e contenguts viraus en lengües minoritàries. 

Es participants s'exprèsseren toti enes sues lengues mairaus. Atau se pòdec escotar en ua madeisha taula parlar en aragonés, asturianu, basc, galhèc, italian, occitan damb 3 variantes, aranés, gascon e bearnés e tanben catalan e castelhan.

Iniciatiues

Aguest congrès tanben a servit entà presentar es prumèri detalhs d'un nau projècte impulsat d'ençà deth Conselh Generau. Se tracte d'ua Factoria de contenguts en aranés. 

Era Sindica d'Aran, Maria Vergés, explicaue que:

"a trauès dera intelligéncia artificiau (IA) e de persones deth territòri damb coneishements audiovisuaus, se vò generar contenguts, en aranés que, a trauès tanben dera intelligéncia artificiau, poguen èster replicadi a d'autes lengües minoritàries" 

Vergés ahigie que d'ençà deth Conselh trabalhen en dues linhes: era promocion dera lengua laguens dera Val e qu'er aranés se pogue projectar globaument coma ua lengua utila. 

Eth conselhèr dera Presidéncia, Albert Dalmau, afirmaue qu'eth Govèrn dera Generalitat serà ath costat deth Conselh Generau entà hèr créisher aguest projècte. 

Er occitan enes hilats

Enes jornades tanben coneisherem qu'er Ofici Public dera Lenga Occitana lidère un projècte entà refortilhar era preséncia der occitan enes hilats sociaus. Peth moment, a identificat mès de 200 creadors que utilizen er occitan o parlen sus era lengua occitana enes hilats. 

Se tracte deth prumèr mapa d'influenciadors occitans, que pretén potenciar er usatge d'aguesta lengua en espaci lingüistic ena Occitània grana e ajudar as creadors de contenguts a impulsar es sòns projèctes.

Era prumèra trobada d'influenciadors occitans s'harà eth 10 de deseme en Tolosa de Lenguadòc.